Opracowanie treści i foto: Włodzimierz Jankowski




Ważnym składnikiem i świadectwem historii tych Ziem są pozostałości po dawnych świetnych majątkach arystokratów i ziemiaństwa - pałace, dworki, parki podworskie. Większość z nich leży wprawdzie poza granicami Parku, czy jego otuliny, ale poprzez swe dzieje i oddziaływanie były i są bezpośrednio powiązane z obszarem dzisiejszego Parku, jego przyrody i zagospodarowania.

Historia i kultura
Majątki ziemskie i arystokratyczne

Do rodu von Krockow od XIII wieku - do 1945 roku należała wieś Krokowa. Tutaj wznieśli swój rycerski gródek przerobiony w 1599 roku na otoczony fosą zamek. Kolejni dziedzice z rodziną przebudowali posiadłość wielokrotnie. Stan obecny pochodzi z 1784 roku podobnie jak otaczający park (są tu min. platany, miłorząb japoński, żywotnik olbrzymi, magnolia drziewiasta i inne). Gośćmi zamku byli m.in.: Król Zygmunt III Waza, filozofowie - Immanuel Kant (przypuszczalnie), Jan Bogumił Fichte (uczeń Kanta). Obecnie znajduje się tu Kaszubskie Centrum Kultury Europejskie Spotkania - założone przez gminę i rodzinę von Krockow.

Skoligacona z rodziną von Krockow była rodzina von Grass, do której od poł. XIX zależały pobliskie majątki: Starzyński Dwór (dziś tylko budynki gospodarcze i pozostałości parku) i kupione od kaszubskiej szlachty Kłanino - zachowany eklektyczny pałac z początku XIX wieku i park (min świerki, kaukaski i sitkajski, klon japoński, dęby itp.).

Przez kilkaset lat w rękach polskich magnatów znajdowało się położone nad Zatoką Pucką Rzucewo. Pierwszy zamek zbudował tu Jan Wejher w ok. 30 lat po zakupie majątku w 1590 przez jego ojca. Miejsce to nazwane zostało Wejherowskim Dworem. W latach 1676 - 85 majątek znalazł się w posiadaniu Radziwiłłów. Potem przez ponad 20 lat - Rzucewo było własnością króla Jana III Sobieskiego i Jego żony. W 1720 - majątek wykupił Piotr Przebendowski. Po kolejnych 62 latach ziemia wraz z zamkiem sprzedana została angielskiemu kupcowi z Gdańska - Aleksandrowi Gibsone. Po nim dziedziczyli siostrzeńcy, hrabiowie Keyserlingk, a od 1827 - majątek jako wiano wniesione został do rodu von Below. Obecny pałac w stylu Tudorów (projekt August Fryderyk Stüler z Berlina) wzniesiony został w 1840 - 45. Gościł tu min król pruski Fryderyk Wilhelm IV. Po zniszczeniach po wojennych lat znajduje się tu obecnie hotel - zamek Jan III Sobieski otoczony przez park (min. platany, kasztany jadalne, wejmutka, itp.). Inne zespoły pałacowo-parkowe warte obejrzenia znajdują się w miejscowościach w sąsiedztwie Parku: w Prusiewie i Sulicicach (gmina Krokowa) oraz Celbowie, Łebczu, Osłoninie, Rekowie i Sławutówku (gmina Puck).


www.polwysep.pl    © 2003 SEMWIT / StudioFX